Metselverbanden
         die bestaan uit afwisselend een 
         laag 
bakstenen
          die hun 
kop
          laten zien 
        (koppenlaag) en een die de 
strekken
         toont (strekkenlaag) 
        waren eeuwenlang gebruikelijk. Pas aan het begin van de 20e eeuw kwamen de 
spouwmuren
         op, 
        en deze tonen een 
halfsteensverband.
        Van de twee eerstgenoemde komt het staand verband het minste voor, 
        het 
kruisverband
         domineert.
        Het staand verband heeft steeds de strekken recht boven elkaar liggen, 
        dat wil zeggen, òm de laag dus, want er zit steeds een koppenlaag tussen.
        Deze manier van metselen komt rond 1325 op, voordien paste men 
        
Vlaams verband 
        (en varianten) toe. Vanaf circa 1500 wordt, naast het staand verband, ook het kruisverband toegepast. 
        Daarbij schuift de strek steeds een halve steen op ten opzichte van de 
        lager gelegen strek.
        
        
        
          Tekst: Jean Penders, 05-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders